Kannabinoidy i zwierzęta domowe

4. Działanie fitokannabinoidów na zwierzęta

Informacje dotyczące wpływu kannabinoidów na zwierzęta początkowo były pozyskiwane głównie podczas badań przedklinicznych leków dla ludzi. Dopiero z czasem, kiedy kannabinoidy zyskały popularność zaczęto prowadzić celowane badania nad wpływem na zwierzęta. Naukowcy zaczęli dostrzegać potencjał kannabinoidów w szerszej perspektywie, nie ograniczonej wyłącznie do gatunku ludzkiego.
Ze względu na procedury badawcze większość badań dotyczy wpływu kannabinoidów na gryzonie, które stoją na pierwszej linii badań. W porównaniu z tym, istnieje znacznie mniejsza liczba opublikowanych prac dotyczących badań przedklinicznych kannabinoidów na innych gatunkach (króliki, fretki, koty, psy), a jeszcze mniej wiarygodnych źródeł jest dostępnych na kliniczne zastosowanie kannabinoidów w medycynie weterynaryjnej.

Przykłady przebadanych zastosowań kannabinoidów u zwierząt:

Zaburzenia sercowo-naczyniowe
‒ Poprawa funkcji serca po zawale mięśnia sercowego, ochrona przed kardiotoksycznością.
‒ Hamowanie miażdżycy.
Nowotwory
‒ Zmniejszenie liczby i rozmiaru węzłów przerzutowych w tym raka płuc, glejaków, nabłoniaków tarczycy, raka skóry i chłoniaków.
Ból
‒ Zmniejszenie mechanicznej nadwrażliwości i przeczulicy termicznej.
‒ Zmniejszenie neuropatycznego odczuwania bólu i tłumienie przewlekłego stanu zapalnego.
Astma
‒ Alergiczne choroby dróg oddechowych.
Wymioty
‒ Zmniejszenie siły i częstotliwości wymiotów.
Cukrzyca
‒ Zmniejszenie neurotoksyczności, stanu zapalnego i rozpadu bariery krew-siatkówka.
‒ Zmniejszenie częstości występowania cukrzycy.
‒ Łagodzenie objawów cukrzycy w stadium utajonej cukrzycy, albo z początkowymi objawami choroby.
Oczy
‒ Działanie neuroprotekcyjne przy zwyrodnieniu siatkówki.
‒ Zmniejszenie ciśnienia wewnątrzgałkowego w przebiegu jaskry.
Spożycie pokarmu, masa ciała
‒ Zmniejszenie masy tkanki tłuszczowej pachwinowej podskórnej, zaotrzewnowej i krezkowej indukowanych dietą zachodnią.
‒ Stymulowanie nawyków żywieniowych w opiece paliatywnej u zwierząt cierpiących na chorobę onkologiczną.
Skóra
‒ Łagodzenie zaburzeń dermatologicznych związanych z nadaktywnością komórek tucznych.

5. Przyszłość zastosowania fitokannabinoidów u zwierząt.

Jak widać z powyższych przykładów, fitokannabinoidy mają niezliczoną ilość efektów, a korzystny wpływ różnych fitokannabinoidów został udowodniony i udokumentowany wiele razy u różnych zwierząt laboratoryjnych i domowych. Pewnym zagrożeniem jest psychoaktywny wpływ niektórych fitokannabinoidów (np. THC) jednak z drugiej strony inne klasy leków o jeszcze silniejszym działaniu na OUN i właściwościach uzależniających są od wieków stosowane terapeutycznie zarówno u ludzi, jak i w weterynarii (np. opioidy), ponieważ ich korzyści przewyższają ryzyko.
Nic więc dziwnego, że właściciele zwierząt wykazują coraz większe zainteresowanie możliwym zastosowaniem fitokannabinoidów.

6. Jaką drogą podawać kannabidiol (CBD) zwierzętom.

W 2018 przeprowadzono badanie na psach mające określić optymalny sposób podawania fitokannabinoidów. Jako najbardziej obiecujący, do badania wybrano kannabidiol (CBD), ze względu na brak psychotropowego działania, niską toksyczność i wysoką tolerancję.
Do badania wybrano grupę zdrowych psów, podzielono na trzy podgrupy i każdej podawano inną drogą CBD.

Do badania wybrano trzy drogi podania:
‒ Mikrokapsułkowe kulki olejowe z CBD – dzięki swojej budowie uwalniają olej dopiero
w układzie pokarmowym.
‒ Olej z CBD – olejek z dodatkiem ekstraktu bogatego w CBD.
‒ Krem transdermalny – emulsja wzbogacona ekstraktem bogatym w CBD.

Po każdorazowym podaniu wraz z przekąską, badano stężenie CBD w osoczu krwi co jedną lub dwie godziny łącznie przez 12 godzin. Wyniki jasno pokazały, że nie wszystkie drogi podania są równo efektywne. Dobrze dobrana droga podania powinna zapewniać możliwie szybki wzrost stężenia badanej substancji do poziomu, przy którym wykazuje pozytywne działanie i jednocześnie utrzymywać to stężenie na równym poziomie jak najdłużej.
Niewątpliwym zwycięzcą okazał się olejek z CBD podawany drogą doustną, najsłabiej wypadł krem transdermalny, który zapewnił stężenie CBD ponad 100 razy niższe niż w przypadku olejku. Ten ostatni wynik zaskoczył badaczy, którzy sądzili, że pominięcie układu pokarmowego i wątroby (efekt pierwszego przejścia) spowoduje wysoką biodostępność CBD. Prawdopodobnie przyczyną słabego wyniku systemu transdermalnego była grubość skóry i wysokie powinowactwo do lipofilnej części naskórka, która zatrzymała dalsze wchłanianie.
Na podstawie sześciotygodniowych doświadczeń badacze jednoznacznie wskazali, że olejki z CBD są najbardziej optymalną drogą podawania kannabidiolu.

7. Bezpieczeństwo stosowania CBD u zwierząt.

W kolejnym badaniu z 2019 roku badacze zajęli się bezpieczeństwem stosowania CBD
u najpopularniejszych zwierząt domowych trzymanych w domach. Do badania wybrano grupę psów
i kotów, którym podawano kannabidiol w stężeniu 2 mg / kg masy ciała, dwa razy dziennie przez okres 12 tygodni. Po każdej dawce badano stężenie kannabidiolu w krwi i jednoczenie monitorowano parametry pracy wątroby oraz morfologię krwi.
Wyniki badania okazały się bardzo pozytywne, ale i zaskakujące. Zdecydowana większość zwierząt bardzo dobrze tolerowała podawanie CBD. Z zaobserwowanych działań niepożądanych u psów pojawiły się biegunka (3,3%) oraz wymioty (0,45%). U kotów natomiast podczas podania zaobserwowano lizanie (35,4%) i potrząsanie głową (25,2%) oraz inne: stymulacja serca (11,1%), gryzienie, żucie (6,5%), ślinienie lub pienienie (1,2%), nie zaobserwowano natomiast problemu
z biegunką oraz zmianą masy ciała. Praktycznie żadne z badanych zwierząt (z wyjątkiem jednego kota, który negatywnie zareagował na stres) nie wykazało pogorszenia parametrów pracy wątroby
i morfologii krwi co jest dowodem na brak toksyczności CBD. Niewątpliwą ciekawostką okazały się różnice pomiędzy wchłanianiem CBD u psów i kotów, te pierwsze wchłonęły prawie 10 razy większą ilość kannabidiolu. Na razie naukowcy nie potrafili wytłumaczyć przyczyny tego zjawiska, wskazuje to jednak na konieczność zachowania większej uwagi podczas stosowania CBD u kotów.
Dawka 2 mg CBD / kg masy ciała, dwa razy dziennie, jest bezpieczną dawką, którą można zastosować u psów i kotów, jednak u tych drugich wymaga większej uwagi i obserwacji. Zgodnie z doniesieniami dawkę tę można obniżyć w przypadku zastosowania ekstraktów typu Full Spectrum, które dzięki efektowi synergicznemu działają skuteczniej niż izolowany kannabidiol.
W odniesieniu do powyższych doniesień bezpieczną i skuteczną dawką startową jest 1,5 mg / kg masy ciała, dwa razy dziennie.
8. Toksyczne działanie THC na psy
Zgodnie z badaniami psy posiadają większość ilość receptorów kannabinoidowych w mózgu niż człowiek. Sprawia to, że są one również bardziej narażone na negatywne skutki działania THC. Zgłaszane objawy zatrucia THC u psów były zależne od przyjętej dawki i obejmowały następujące objawy: letarg, niezborność ruchowa, wymioty, nietrzymanie moczu, zwiększona wrażliwość na ruch lub dźwięk, rozszerzone źrenice, przeczulica. Rzadziej zgłaszane były: pobudzenie, agresja, oczopląs drgawki, śpiączka. Nie zaobserwowano przypadków śmiertelnych.
W przypadku gdy podejrzewa się zatrucie THC należy sprowokować wymioty i/lub podać węgiel aktywowany – pierwsza dawka 1-4 g / kg masy ciała i następnie połowa tej dawki co 6-8 godzin (jedna lub dwie dodatkowe dawki).

Bibliografia
1. Single-Dose Pharmacokinetics and Preliminary Safety Assessment with Use of CBD-Rich Hemp
Nutraceutical in Healthy Dogs and Cats. Kelly A. Deabold , Wayne S. Schwark , Lisa Wolf and Joseph J. Wakshlag.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31635105/

2. Pharmacokinetics of cannabidiol administered by 3 delivery methods at 2 different dosages to healthy dogs. Lisa R. Bartner, Stephanie McGrath, Sangeeta Rao, Linda K. Hyatt, Luke A. Wittenburg.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30026641/

3. The use of cannabinoids in animals and therapeutic implications for veterinary medicine: a review. L. Landa, A. Sulcova, P. Gbelec.
https://www.researchgate.net/publication/299386451_The_use_of_cannabinoids_in_animals_and_therapeutic_implications_for_veterinary_medicine_A_review

4. Toxicology of Marijuana, Synthetic Cannabinoids, and Cannabidiol in Dogs and Cats. Ahna Brutlag, Holly Hommerding.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30342565/

5. Safety of CBD and THC in Dogs: What Does the Data Say?
https://www.petpoisonhelpline.com/webinar/safety-of-cbd-and-thc-in-dogs/